هر سال به دليل حضور ميليوني حاجيان تمتع و البته انجام همزمان مناسک توسط آنها، در مسيرهاي منتهي به رمي جمرات ازدحام شديد رخ مي‌دهد.

اما نکته‌اي که وجود دارد تدبير رژيم سعودي براي ساماندهي اين اوضاع است. مساله‌اي که در چندين سال اخير بسيار کمرنگ ديده شده است. آنقدر کمرنگ در نهايت تبديل به فاجعه‌اي مرگبار، غمبار و فراموش‌نشدني شد.

صبح روز گذشته در حالي‌که حاجيان کشورهاي مسلمان به سوي رمي جمرات حرکت مي‌کردند ارتش سعودي به دلايل نامعلوم و بدون هماهنگي قبلي دو مسير رمي جمرات را بست. زائران مجبور شدند از مسيرهاي ديگر تردد کنند.

آنهايي که به انتهاي خيابان رسيده بودند با انسداد انتهاي مسير مواجه شدند در حال بازگشت بودند که با سيل عظيم جمعيتي که براي رمي جمرات به محل انجام مناسک مي‌رفتند برخورد کردند.

سپس آنها به مسير باريک و کوچکي هدايت شدند که بايد از دروازه‌اي کوچک عبور مي‌کردند و همين امر موجب برخورد و ازدحام شديد در ورودي اين مسير شد و فاجعه منا را رقم زد.

تمام اخباري که از طي 2 روز گذشته درباره حادثه منا منتشر مي‌شود را در اين خبر بخوانيد:

12:39/

پيش‌بهار (خبرنگار شبکه خبر): تا فردا صبح آمار دقيق از مفقودين منا اعلام مي‌شود. 85 مصدوم ايراني که تعدادي از آنها سرپايي درمان شده و مرخص شده‌اند. ديشب آمار کشته‌ها 133 نفر اعلام شده بود که 2 نفر زنده بودند و آمار به 131 نفر رسيد.

13:25/

سعيد اوحدي (رئيس سازمان حج و زيارت): بيش از 1500 نفر آخرين آمار جانباختگان براساس منابع موثق است. پيش‌بيني مي‌شود اين آمار به 2000 نفر برسد. مجروحين اين حادثه نيز به بيش از 2000 نفر رسيد.

موبايل بسياري از مفقودين در حادثه گم يا خرد شده است. ايران‌اير و ماهان براي انتقال جانباختگان اعلام آمادگي کردند. اعزام بستگان جانباختگان به همراه اجساد به ايران انجام مي‌شود.

در صحراي منا عزاي عمومي اعلام شد. امشب مراسم ختم جانباختگان در محل استقرار بعثه مقام معظم رهبري برگزار مي‌شود.

14:14/

سيد احمد علم‌الهدي (عضو مجلس خبرگان رهبري): هدف اصلي دشمن از بين بردن کعبه و حج است و اين خط از دو قرن پيش دنبال مي‌شد. رژيم سعودي با بي‌کفايتي خط دشمن را دنبال مي‌کند.

آتش‌سوزي امروز صبح در چادر مصري‌هاي ساکن در منا هم مانند وقايع گذشته براثر بي‌تدبيري مسئولان سعودي است.

14:20/

مصطفي خاکسار قهرودي (رئيس اسبق سازمان حج و زيارت): ضعيفترين انسان و سازمان مي‌تواند ازدحام حاجيان در مسير رمي جمرات را ساماندهي کند. ساماندهي آنها با کمترين ابزار قابل انجام است ولي چرا هرسال اين ازدحام صورت مي‌گيرد.

اين حادثه عظيم دليل بزرگي دارد. اسکورت و ورود خودروي شاهزاده سعودي قطعا بايد رخ داده باشد.

بايد گفت يا حرکت عمدي بوده يا واقعه‌اي اتقاف افتاده که کنترل از دست مسئولان خارج شده است.

14:50/

سيدعلي مرعشي (رئيس مرکز پزشکي حج و زيارت هلال احمر): خبري منتشر شده بود مبني بر انتقال برخي مصدومان ايراني به بيمارستان طاهابخش که با حضور نماينده ما اين خبر تکذيب شد و هيچ مصدومي در آنجا نبود.

آمار تمام مصدومان ايراني در بيمارستان‌هاي سعودي و ايراني مکه، عرفات و منا را داريم و يک زائر نيز به جده منتقل شد که در جريان آن هم هستيم.

از انتقال مجروحان به طائف و رياض بي‌خبرم.

16:12/

جلسه ويژه هيات دولت براي رسيدگي به وضعيت زائران ايراني حادثه ديده منا تا لحظاتي ديگر تشکيل مي‌شود.

قرار است در اين جلسه گزارشي از اقدامات انجام شده ارائه شود و دستورات لازم براي بهبود شرايط حجاج صادر مي‌شود.

جلسه کميته ويژه شوراي عالي امنيت ملي براي بررسي وضعيت زائران ايراني نيز تشکيل شده است.

16:16/

سعيد اوحدي (رئيس سازمان حج و زيارت): شماري از 365 زائر ايراني مفقود شده در بيمارستان‌هاي جده و طائف بستري هستند و شناسايي شده‌اند.

16:32/

وزارت خارجه انگليس تاکنون کشته شدن اتباع اين کشور در جريان حادثه منا را تائيد نکرده، اما همچنان سرنوشت 120 زائر انگليسي مشخص نيست.

17:51/

يک مقام ارشد پاکستاني از ناپديدشدن 236 نفر از اتباع پاکستاني در فاجعه منا خبر داد.

18:00

منابع آگاه از مکه اعلام کرده‌اند که تعداد کشته‌هاي اين حادثه دلخراش به بيش از 2 هزار نفر رسيده است.

18:04/

حميد محمدي (معاون امور حج سازمان حج و زيارت): هم‌آکنون تمام بررسي‌ها براي يافتن مفقودين در حال انجام است. تمام مکان‌هايي که احتمال حضور مفقودين در آنجا است بررسي شده است.

19:55/

علي اصغر احمدي (دبير کل جمعيت هلال احمر): تا اين لحظه آل سعود از ورود اکيپ‌هاي شناسايي ايران براي يافتن اجساد جانباختگان به سردخانه ها و بيمارستان‌ها ممانعت مي‌کند.

مصدوم جديد نداريم و افراد مصدوم وضعيت خوبي دارند.

جان‌باختگان به تهران منتقل مي شوند و از تهران به مراکز استان‌هاي محل زندگيشان انتقال مي‌يابند.

20:50/

سعيد اوحدي (رئيس سازمان حج وزيارت): 2 زائر ايراني در بيمارستان طائف شناسايي شدند. هم‌اکنون 65 مجروح داريم که 55 نفر آنها در بيمارستان ايراني و مابقي در بيمارستان‌هاي سعودي هستند.

22:54/

سعيد اوحدي (رئيس سازمان حج و زيارت): بيشترين جانباختگان از سه استان گلستان، مازندران و لرستان هستند. فردا جديدترين آمار اعلام مي‌شود.

پيش از اين نيز در ابتدا سعيد اوحدي در گفت‌وگو با فارس اعلام کرد که آمار دقيقي از تعداد تلفات و مجروحين نداريم.

در ساعت 13:22 دقيقه مرکز پزشکي سازمان حج و زيارت اعلام کرد که مرگ 12 ايراني تاييد شده و پس از اعلام اولين آمار سير تصاعدي کشته‌شدگان ايراني شروع شد.

پس از دقايقي در ساعت 13:28 دقيقه سعيد اوحدي از افزايش تعداد کشته‌ها به 350 نفر خبر داد و گفت: تاکنون بيش از 1500 زائر در حادثه رمي جمرات مجروح شدند.

در ساعت 14 خبر تشکيل ستاد ويژه پيگيري و بررسي وضعيت زائران ايراني حادثه منا با حضور حجت‌الاسلام قاضي‌عسکر سرپرست حجاج ايراني، سعيد اوحدي رئيس سازمان حج و زيارت و پيرحسين کوليوند مشاور رئيس مرکز پزشکي حج و زيارت مخابره شد.

در همين حين خبر از امدادرساني تيم پزشکي ايران و تشکيل گروه‌هاي امدادي توسط زائران ايراني به صورت داوطلبانه از منا منتشر مي‌شد.

همچنين شاهدان عيني و مسئولان از امدادرساني گروه‌هاي پزشکي سعودي شکايت مي‌کردند و از ايجاد مانع براي جستوجوي جانباختگان، ممانعت از انتقال زائران مجروح ايراني به مراکز پزشکي و درماني، بدرفتاري با مجروحان ايراني و کندي امدادرساني توسط رژيم سعودي سخن مي‌گفتند.

در ساعت 14:39 دقيقه، نيم ساعت پس از خبر تشکيل ستاد ويژه، اوحدي آمار 43 زائر ايراني جانباخته و 60 مصدوم را اعلام کرد. حدود نيم ساعت پس از اعلام اوحدي، اسامي 43 جانباخته ايراني توسط شهسواري مدير روابط عمومي سازمان حج منتشر شد.

اما ماجرا به اينجا ختم نشد. اوحدي اظهار اميدواري کرد تا يک ساعت آينده آمار نهايي را بدهد. اما امروز (جمعه) اوحدي اعلام کرد تا فردا آمار نهايي اعلام مي‌شود زيرا عمق فاجعه بسيار زياد است.

اوحدي سپس در ساعت 17:10 دقيقه آمار کل کشته‌ها تا آن لحظه را بيش از 1000 نفر اعلام کرد و گفت: بيش از 2000 هزار نفر مجروح شده‌اند.

کمتر از يک‌ساعت از اعلام 43 زائر ايراني جاباخته نگذشته بود که اعلام شد شمار کسته‌هاي ايراني به 95 نفر رسيد.

پس از آن حجت‌الاسلام و المسلمين سيدعلي قاضي عسکر، سرپرست حجاج ايراني در گفت‌وگوي زنده تلفني در صداوسيما با اشاره به اين مطلب که سعودي ها هنوز نتوانسته‌اند جنازه‌ها را از محل وقوع حادثه خارج کنند، گفت: تمام بيمارستان ها را مورد بررسي‌قرار داده‌ايم تا حجاجمان را پيدا کنيم و از وضعيت آنها با خبر شويم.

قاضي عسکر تصريح کرد: سعودي ها حتي اجازه نمي‌دهند که نيروهاي ما در صحنه حاضر شوند و مجروحان ما را شناسايي کنند و ما نمي‌دانيم اين چه شيوه خدمت رساني است.

در ساعت 19:13 دقيقه اوحدي آخرين آمار را 1200 کشته اعلام کرد و گفت: تعداد کشته‌ها و زخمي‌هاي اين حادثه به بيش از 3200 نفر رسيده است.

در اين ميان افراد برجسته کشور اعم از علما، مراجع تقليد، سران لشگري و کشوري با صدور پيام‌هاي تسليت خواستار تسريع در روند امدادرساني و پيگيري مجدانه دولت جمهوري اسلامي ايران براي احقاق حق و تامين امنيت زائران ايراني بيت‌الله الحرام شدند و تمام مسئولان به بي‌کفايتي رژيم سعودي در اداره حج تمتع امسال تاکيد کردند.

در اين زمينه مقام معظم رهبري پيامي را صادر کردند و با بيان اينکه دولت سعودي بايد مسئوليت سنگين اين فاجعه را به عهده بگيرد، سه روز عزاي عمومي اعلام کردند.

رئيس سازمان حج و زيارت با اعلام اين خبر که تعداد کل کشته‌ها از 1300 نفر گذشته است، گفت: از اين تعداد 125 نفر زائران ايراني بوده‌اند.

سپس رئيس مرکز پزشکي حج و زيارت با بيان اينکه 70 زائر ايراني به دليل کوفتگي و گرمازدگي بستري هستند، گفت: هم‌اکنون 2 زائر ايراني در بيمارستان‌هاي سعودي بستري هستند که سعودي‌ها اجازه انتقال آنها را به مراکز درماني ايران را نمي‌دهند.

در پايان رئيس سازمان حج و زيارت از مجهول‌الهويه بودن 6 زائر جانباخته ايراني خبر داد و گفت: آمار نهايي امشب (پنج‌شنبه) سازمان حج و زيارت 131 جانباخته ايراني در حادثه منا است و اين آمار امشب(پنج‌شنبه) افزايش نمي‌يابد.

از ابتداي صبح امروز اوحدي اعلام کرد که پيکرهاي جان باختگان ايراني فاجعه مرگبار منا اوايل هفته آينده به کشور بازگردانده مي‌شود و هم‌اکنون شناسايي پيکرها در سردخانه‌ها ادامه دارد.

اوحدي اظهار داشت: هم‌اکنون 4 کميته جستوجو در سردخانه‌ها و بيمارستان‌هاي سعودي در تلاشند تا زائران ايراني جانباخته را پيدا کنند و ديگر هيچ جنازه‌اي روي زمين نمانده و تمام اجساد به سردخانه‌ها منتقل شده است.

امروز حاجيان دوباره براي رمي جمرات مي‌روند و فردا بعد از نماز ظهر و عصر به مکه مکرمه براي انجام آخرين مناسک حج باز مي‌گردند.

اين درحالي است که منابع عربي در 24 ساعت گذشته آمارهاي ضد و نقيض زيادي را صادر مي‌کردند که بنا به گفته سعيد اوحدي اين آمار خيلي قابل استناد نيست.

سعيد اوحدي همچنين در گفت‌وگو با صداوسيما گفت: تا ساعت 5 بعد از ظهر روز گذشته براي رسيدن به وضعيت جان‌باختگان و حادثه‌ديدگان تلاش کرديم که بر اساس آخرين آمار، 131 زائر ايراني جان خود را از دست دادند.

وي با بيان اينکه 60 نفر مجروح ديشب شناسايي شدند و امروز نيز 25 مجروح ديگر در بيمارستان‌ها مورد شناسايي قرار گرفتند،‌ تصريح کرد: با مجوزي که اوايل صبح گرفتيم، 4 گروه براي بررسي ميداني جستجوي زائران ايراني در بيمارستان‌ها و مراکزي که مجروحان منتقل شدند، راه‌اندازي کرديم و اميدواريم آمار دقيقتري را در اين زمينه اعلام کنيم.

رئيس سازمان حج و زيارت با بيان اينکه در حال جمع‌آوري آمار مفقودين هستيم، اضافه کرد: اختيار مديريت از دست سعودي‌ها خارج شده است و آنها آمار درستي نمي‌دهند، همچنين برخي از مجروحان به بيمارستان‌هاي رياض منتقل کردند و در اين بين آشفتگي مديريتي زيادي از سوي سعودي‌ها ديده مي‌شود.

اوحدي با بيان اينکه با دستوري که دادند دوشنبه براي انتقال اجساد اقدام مي‌کنيم و با همان پرواز هم خانواده‌‌هاي قربانيان به ايران برمي‌گردند، گفت: فضاي مصيب‌باري در منا حاکم است.

وي با بيان اينکه هنوز از دو خبرنگار مفقود شده نداريم، يادآور شد: تعداد مصدومان امروز با اين جستجوي ميداني مشخص مي‌شود.

رئيس سازمان حج وزيارت نيز با بيان اينکه آخرين جان‌باختگان ايراني 131 نفر است، عنوان کرد: اين آمار تا ساعت 5 بعدازظهر ديروز بود و در آن حال و هوا، زائران مظلومي که زير دست‌وپا بودند کمک مي‌خواستند؛ از طرفي دماي هوا 52 درجه است و وضعيت بسيار آشفته‌اي براي مديريت اين اوضاع وجود دارد.

اوحدي با بيان اينکه تا پايان ساعات ديشب مشغول جمع‌آوري اجساد بوديم، گفت: متأسفانه آنها از نيروهاي جوان و بي‌تجربه استفاده کردند در حاليکه مسير حج، همه‌ساله مشخص بوده است.

وي خاطرنشان کرد: امروز زائران براي رمي دوم عازم جمرات شدند.

سخنگوي سازمان حج و زيارت نيز آخرين تعداد کشته‌شدگان ايراني را تا اين لحظه همان ۱۳۱ نفر دانست و گفت: تعداد مفقودين هنوز مشخص نيست و پس از اتمام بررسي‌ها، آمار نهايي مفقودين، مجروحان و کشته‌شدگان به طور دقيق مشخص و اعلام مي‌شود.

حجت‌الاسلام شهسواري با اشاره به اينکه چهار کميته براي بررسي وضعيت حادثه روز گذشته منا تشکيل شده است، گفت: اين کميته متشکل از نماينده وزارت حج عربستان، سازمان حج و زيارت و بعثه مقام معظم رهبري است که بررسي‌هاي لازم براي پيگيري آخرين وضعيت کشته‌شدگان و مجروحان و مفقودين انجام خواهد شد.

به گفته شهسواري، وزارت خارجه نيز در حال پيگيري حادثه روز گذشته منا است.

سخنگوي سازمان حج و مدير روابط عمومي اين سازمان، گفت: همچنان پيگيري‌ها براي زائران ايراني که کشته و يا مفقود شده‌اند، ادامه دارد و بيمارستان‌ها و سردخانه‌ها در حال بررسي هستند.

بنا بر اين گزارش، سازمان حج و زيارت آخرين ليست ۱۳۱  جان باخته حادثه جمرات را تا صبح امروز  اعلام کرد. در اين فهرست هويت ۱۰ نفر از جان باختگان نا مشخص است. 

اسامي جان باختگان به شرح زير است: